«Тӗрленӗ Чӑваш Ен» проект Республика кунӗнче старт илнӗ. Унпа килӗшӳллӗн, кашни районти ӑстасем республика карттине тӗрлӗҫ. Уявра Чӑваш тӗррин музейӗ кашни района чиккисене ӳкернӗ картинӑна валеҫсе панӑ.
Ӑстасем ҫӑвӗпех ӗҫленӗ. Акӑ карттӑн пӗрремӗш пайӗсем музея ҫитнӗ. Шупашкар районӗн карттине Любовь Вазюковӑпа Анастасия Андреева тӗрленӗ. Елчӗк районӗнче ку ӗҫе Римма Парферьева пурнӑҫланӑ. Вӑрнар районӗнче вара карттӑна Елена Есенцева тата Елена Шарипова тӗрленӗ. Красноармейски районӗн карртине Жанна Михайлова хатӗрленӗ.
Проект положенийӗпе килӗшӳллӗн, карттӑсен тӗрленӗ пайӗсем музея авӑн уйӑхӗн 15-мӗшӗччен ҫитмелле. Унтан вӗсене «Паха тӗрӗ» хапрӑк ӑстисем пӗрлештерӗҫ. Тӗрленӗ карттӑпа халӑха Чӑваш тӗррин кунӗнче, чӳкӗн 26-мӗшӗнче, паллаштарӗҫ.
Кӗҫӗн Пӑла юханшывӗнче пулӑсем вилеҫҫӗ. Кӗҫех шапасем те юлмасран кулянаҫҫӗ Елчӗк районӗнчи Патреккел ялӗнче пурӑнакансем.
Мӗн пулса иртет унта? Ҫынсем ҫакна вырӑнти сыр пӗҫерекен савутпа ҫыхӑнтараҫҫӗ. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, предприяти лайӑх мар шыва Таяпа юханшывне ярать, лешӗ вара Кӗҫӗн Пӑлана юхса кӗрет. Савут директорӗ те тунмасть: тасатмалли сооруженисем юрӑхсӑра тухнӑ, ҫӗннисене вара туянса ӗлкӗреймен.
Унччен юханшывра шыв таса пулнӑ, ҫынсем шыва кӗнӗ. Халӗ вара ӑна хурсем те ӗҫесшӗн мар. Валерий Орлов кашни кун юханшыв хӗррине кайса вилнӗ пулӑсене пуҫтарать, шыва тасатать, унсӑрӑн ялта лайӑх мар шӑршӑ сарӑлӗ.
Район прокуратури административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Кунсӑр пуҫне Росприроднадзор савута штраф ҫырса панӑ. Ҫапах ним те улшӑнман, пулӑсем ҫаплах вилеҫҫӗ.
Елчӗк районӗнчи Аслӑ Елчӗкре пурӑнакан Молоствов Анатолий Ефимович психиатр тухтӑр Чӑваш Енӗн сывлӑх сыхлав министрӗнчен тав сӑмахӗ илнӗ. Кун пирки Чӑваш Республикин Сывлӑх сыхлав министерствин пресс-служби пӗлтерет.
Анатолий Ефимовичӑн Елчӗкри тӗп район пульницинчи ӗҫ стажӗ ҫур ӗмӗре яхӑн тӑсӑлать. Кунта вӑл 49 ҫул хушши вӑй хурать. Малтан невропатолог вырӑнӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ, ун хыҫҫӑн ӑна тӗп врач должноҫне шанса панӑ. Хальхи вӑхӑтра вӑл 20 ҫул хушши психиатр пулса ҫынсене йышӑнать.
Психиатр тухтӑр тав сӑмахне 80 ҫулти юбилей ячӗпе тивӗҫнӗ. Сывлӑх сыхлав министерстви палӑртнӑ тӑрӑх унӑн кил-йышӗнче хӑйсен ӗҫ-хӗлне медицинӑпа ҫавӑн пекех арӑмӗ Любовь Сергеевна тата хӗрӗ Татьяна Анатольевна ҫыхӑнтарнӑ.
Елчӗк районӗнче пурӑнакан нумай ачаллӑ Исаковсем патшалӑхран ҫурт тивӗҫӗс тесе 2014 ҫултанпа черетре тӑнӑ. Вӗсен ӗмӗчӗ тинех пурнӑҫланнӑ.
Нумаях пулмасть вӗсем икӗ хутлӑ ҫурт уҫҫине илнӗ, ҫӗнӗ пӳрт уявне паллӑ тунӑ. Ҫурт лаптӑкӗ 123,5 тӑваткал метрпа танлашать. Ӑна тумашкӑн 3 миллион та 261 пин тенкӗ уйӑрнӑ. Подрядчик ӗҫе кӗске вӑхӑтра хӑвӑрт туса пӗтернӗ.
Павелпа Тамара 7 ача ҫуратнӑ. Асли качча кайнӑ, хӑйӗн те ача пур. Тӑватӑ ывӑлӗ шкулта вӗренет. Кӑҫал хӗрӗ Ангелина парта хушшине ларма хатӑрленет. Семен килте амӑшӗпе-ха.
Унччен Исаковсем 40 тӑваткал метрлӑ ҫуртра пурӑннӑ. Туалет тулта пулнӑ. Халӗ ҫӗнӗ ҫуртра пӗтӗм хӑтлӑх пур.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев ӗнер, утӑ уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, республикӑри икӗ ҫемьене тата тӑхӑр амӑшне патшалӑх наградисемпе чысласси ҫинчен калакан хушӑва алӑ пуснӑ.
Ҫемье институтне ҫирӗплетессине пысӑк тӳпе хывнӑшӑн «Юратупа шанчӑклӑхшӑн» орденпа Ҫӗрпӳ районӗнчи Владимир Михайловичпа Галина Михайловна Ижедеровсене тата Елчӗк районӗнчи Петр Николаевичпа Марфа Михайловна Падуевсене чыслама йышӑннӑ.
Ачасене тивӗҫлӗ воспитани панӑшӑн «Анне» амӑш мухтавӗн паллипе Красноармейски районӗнчи пилӗк ача амӑшне Елена Леонидовна Владимировӑна, Куславкка районӗнчи пилӗк ача амӑшне Нина Павловна Кирилловӑна, Тӑвай районӗнчи пилӗк ача амӑшне Светлана Анатольевна Константиновӑна, Вӑрнар районӗнчи пилӗк ача амӑшне Людмила Геннадьевна Ксенофонтовӑна, Ҫӗнӗ Шупашкарти сакӑр ача амӑшне Ольга Викторовна Матлаша, асӑннӑ хулари пилӗк ача амӑшне Валентина Михайловна Мешковӑна, Ҫӗмӗрлери пилӗк ача амӑшне Татьяна Юрьевна Мотовӑна, Канаш районӗнчи пилӗк ача амӑшне Елена Николаевна Наумовӑна, Хӗрлӗ Чутай районӗнчи пилӗк ача амӑшне Валентина Николаевна Плисовӑна чыслӗҫ.
Паян, ҫурла уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, Таллинри Чӑваш культурин музейӗнче Чӑваш культурин кунӗ иртнӗ. Ҫакӑн пирки Эстонири чӑваш хастарӗ Ираида Захарова Фейсбукра пӗлтернӗ.
Таллинри Чӑваш культура музейӗ йӗркеленӗ Чӑваш культура кунне хутшӑнакансем чӑвашсен апат-ҫимӗҫӗпе, эрешӗсемпе паллашнӑ, пукане тума вӗреннӗ. Пуканене ҫипрен ӑсталанӑ. Унсӑр пуҫне наци эрешӗсене хаклама тата туянма май килнӗ.
Сӑмах май каласан, Ираида Захарова (хӑй вӑл Чӑваш Енри Елчӗк районӗнче ҫуралнӑ) Эстонире чӑвашла радиоперадачӑсем йӗркелет, тӑван халӑхӑмӑрӑн культурипе паллаштарать.
Елчӗк районӗнчи Чӑваш Тӑрӑмӗ ялӗнче пурӑнакан Илья Степанович Волков 100 ҫул тултарнӑ. Вӑл юбилейне Илле кунӗнче, ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, паллӑ тунӑ.
Илья Степанович – Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗ. Юбилей ячӗпе ун патне РФ Президентӗнчен Владимир Путинтан саламлӑ ҫыру килнӗ. Ҫавӑн пекех ӑна парнесемпе хавхалантарнӑ.
Пӗр ӗмӗре хыҫа хӑварнӑ Илья Волков пурне те сывлӑх, 100 ҫула пурӑнса ҫитме суннӑ.
Елчӗкре улӑмран хатӗрленӗ хӗрпе лаша скульптури тупӑннӑ. Вӗсене культурӑпа кану паркне вырнаҫтарнӑ.
Хӗр наци костюмне тӑхӑннӑ. Вӑл лашапа юнашар тӑрать, аллинче тулӑ пучахӗсене тытнӑ. Пӗтӗм композицие улӑмран тунӑ.
Палӑртма кӑмӑллӑ: Елчӗкри канупа культурӑпа кану паркӗнче унччен лав тытнӑ хресчен скульптурине лартнӑ. Кунсӑр пуҫне унта арман, ытти арт-объект пур.
Елчӗк районӗнчи Ҫӗнӗ Эйпеҫ ялӗнчи ял хуҫалӑх предприятийӗн утти ҫуннӑ. Ку хыпара Инкеклӗ ӗҫсен министерствин республикӑри управленийӗнче пӗлтернӗ.
Пушар утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗнче тухнӑ. Вут-ҫулӑм кӑнтӑрла тӗлӗнче алхасма тытӑннӑ. Инкекре 17 тонна утӑ ҫунса кайнӑ. Специалистсем пушар сӑлтавне палӑртӗҫ.
Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре пушар 932 хутчен тухнӑ. Инкекре 57 ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ, 41 ҫын суранланнӑ. Вут-ҫулӑма пула 17 миллион тенкӗ ытлалӑх тӑкак тӳснӗ.
Ҫулланнӑҫем илемлӗ ҫут тӗнче,
Тӗнче варри — тӑван ҫӗршывӑмӑр.
Петӗр Хусанкай
2006-мӗш ҫулта, шӑп 15 ҫул каялла ман Эстони чӑвашӗсем патӗнче пулса курма тӳр килнӗччӗ. Питӗр хулинчи Ленсовет ячӗллӗ театрӑн сцени ҫинче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн икӗ кунлӑх гастролӗ иртрӗ. Вӑл спектакльсене Эстони ҫӗршывӗнчи Нарвӑпа Таллин хулисенче пурӑнакан чӑвашсем те пырса курчӗҫ. Аякри йӑхташсем ҫапла пӗр пулса ӗҫлеме пултарни пире савӑнтарчӗ те, тӗлӗнтерчӗ те. Чӑваш ушкӑнӗсем Эстонире иккӗ: пӗри Нарва хулинче — ӑна Лидия Григорьева (Муркаш районӗнче ҫуралнӑ) ертсе пырать, тепри — Таллинра, ун тилхепине малтан вунӑ ҫул ытла Герман Викторов моряк тытса пынӑ (Хӗрлӗ Чутай районӗнче ҫуралнӑ), халӗ вара тӑватӑ ҫул Ираида Захарова (Елчӗк районӗнчен) йӗркелесе тӑрать. Эстонири Чӑваш культура обществи пӗлтӗр хӑйӗн вунпилӗк ҫулне паллӑ тунӑ, ӑна Эстони ҫӗрӗнче пурӑнакан тӗрлӗ халӑхсен Ассоциацине кӗртнӗ. Ҫак маттур та чипер хӗр Рида (ача чухне ҫапла чӗнме юратнӑ иккен ӑна кукашшӗ) Захарова пуҫарӑвӗпе тата пирӗн Культура министерстви пулӑшнипе, Таллин хулинче СССР халӑх артистки Вера Кузьмина тата эпӗ, Надежда Кириллова, хамӑр пултарулӑх программипе Эстони ҫӗршывӗнче пурӑнакан чӑвашсене паллаштарма ҫула тухатпӑр.
+9.3 °C